Ekki sést svo góð svörun við meðferð mergæxlis
Sterkar vísbendingar eru um lækningu á mergæxli greinist það á forstigi. Fyrstu sjúklingar með byrjandi mergæxli sem lokið hafa tveggja ára lyfjameðferð hafa sýnt mjög góða svörun.
Sterkar vísbendingar eru um lækningu á mergæxli greinist það á forstigi. En einkenna sjúkdómsins verður oft ekki vart fyrr en sjúkdómurinn er kominn á alvarlegt stig. Mergæxli er krabbamein sem verður til í fljótandi merg í beinum, þegar frumur sem þar eru breytast í krabbameinsfrumur.
Áætlað er að á hverju ári greinist 20 - 25 manns hérlendis með sjúkdóminn en um 200 þúsund manns á heimsvísu.
Fimm ár eru síðan farið var í skimunarátakið „Blóðskimun til bjargar” á vegum Sigurðar Yngva Kristinssonar, prófessor í blóðsjúkdómum við Læknadeild Háskóla Íslands og sérfræðingi við Landspítala, sem ætlað var að leita svara við rannsóknarspurningunni hvort ávinningur væri af því að skima fyrir forstigi mergæxlis.
Í rannsókninni voru Íslendingar, 40 ára og eldri, skimaðir fyrir forstigi mergæxlis. Skimunin gekk út á að mæla hvort þessar krabbameinsfrumur væru til staðar með því að leita að ákveðnu próteini í blóðinu með einföldu blóðprófi. Þátttaka var afar góð en alls tóku yfir 80 þúsund Íslendingar þátt í rannsókninni. Niðurstöðurnar leiddu í ljós forstig mergæxlis hjá 5% þátttakenda, en ekki allir þeirra fá krabbamein því eru einungis þeir meðhöndlaðir sem eru með svokallað mallandi mergæxli, þegar forstigið er lengra gengið segir Sigurður Yngvi.
Fyrstu sjúklingar með byrjandi mergæxli sem lokið hafa tveggja ára lyfjameðferð hafa sýnt mjög góða svörun og hefur ekki sést svo góð svörun við meðferð mergæxlis fyrr er haft eftir Sigurði Yngva.
Rannsóknin vakti mikla athygli á árlegri ráðstefnu bandarískra blóðlækninga, sem haldin var í Atlanta í Bandaríkjunum 10. til 14. desember síðastliðinn og segir Sigurður Yngvi að íslenska rannsóknin hafi verið á allra vörum.
Krabbameinsfélagið telur rannsóknir af þessu tagi skipta mjög miklu máli og hefur styrkt rannsóknina „Blóðskimun til bjargar" með því að láta henni í té aðstöðu í Skógarhlíð 8, endurgjaldslaust frá upphafi og út árið 2019. Auk þess sem rannsóknir sem tengdar eru „Blóðskimun til bjargar” hafa hlotið styrki úr Vísindasjóði Krabbameinsfélagsins.
Heimildir:
- Fréttablaðið – frettabladid.is 21. desember 2021 (https://www.frettabladid.is/frettir/sterkar-visbendingar-um-laekningu-a-mergaexli-greinist-thad-a-forstigi/)
- Morgunblaðið – mbl.is 21. desember 2021 (https://www.mbl.is/frettir/innlent/2021/12/20/um_fjogur_thusund_med_forstig_aexlis/).