Ása Sigríður Þórisdóttir 17. maí 2023

Appelsínugul viðvörun í kortunum

Aðalfundur Krabbameinsfélagsins haldinn 13. maí 2023 skorar á stjórnvöld að hefjast handa þegar í stað og setja á dagskrá viðbrögð við fyrirsjáanlegri fjölgun krabbameinstilvika og lifenda, með öflugri krabbameinsáætlun sem leiði til samhæfðra og markvissra aðgerða.

Félagið leggur til að áætlunin fái sérstakan sess hjá heilbrigðisráðuneytinu með ákveðinn ábyrgðaraðila sem vinni með teymi sérfræðinga og samtökum sjúklinga.

Ef unnið verður samkvæmt skýrri, tímasettri, forgangsraðaðri og fjármagnaðri krabbameinsáætlun mun ekki þurfa að grípa til neyðaráætlana. Þá getur Ísland verið í fremstu röð í baráttunni gegn krabbameinum.

Nýta má fyrirmyndir úr nýlegri krabbameinsáætlun Evrópusambandsins vegna aukningar krabbameinstilvika um 21% til ársins 2040 og áætlanir nágrannalandanna sem fyrirmyndir.

Á Íslandi getum við alltaf átt von á náttúruhamförum. Við höfum ýmsar leiðir til að verjast þeim, byggjum varnargarða og styrkjum brýr en reynum líka alltaf að vera búin undir að bregðast við til að draga úr áhrifum af þeim. Til þess höfum við viðbragðsáætlanir. Við stillum saman strengi, deilum verkum og ábyrgð og samhæfum vinnu til að hámarka árangur aðgerða.

Almennt eru viðbragðsáætlanir teknar alvarlega og jafnvel æfðar svo ekkert fari úrskeiðis. Án þeirra er hætt við að aðgerðir séu handahófskenndar og skili litlum árangri.

Á komandi árum má búast við gríðarlegri fjölgun krabbameinstilvika, 28% fjölgun til ársins 2030 og 52% til ársins 2040. Ástæðan er fyrst og fremst breytt aldurssamsetning þjóðarinnar og fólksfjölgun.

Vegna framfara í greiningu og meðferð krabbameina mun lifendum einnig fjölga mjög mikið. Gera má ráð fyrir að þeim fjölgi úr 17.000 í dag í 23.000 árið 2030 og að þeir verði rúmlega 30.000 árið 2040. Stækkun lifendahópsins er auðvitað ekki hamfarir heldur miklar framfarir og mikið fagnaðarefni. Aukningin mun hins vegar gera gríðarlega miklar kröfur til heilbrigðiskerfisins og samfélagsins. Kerfið eins og það er í dag er ekki undir þetta búið og því verður að bregðast við.

Ólíkt náttúruhamförum er aukning krabbameinstilvika og fjölgun lifenda fyrirsjáanleg. Þess vegna þarf ekki að útbúa neyðaráætlun sem gripið er til þegar byrjar að gjósa. Við þurfum hins vegar annars konar áætlun, krabbameinsáætlun, þar sem brugðist er við fyrirfram, jafnt og þétt.

Líkt og í viðbragðsáætlunum þarf í krabbameinsáætlun að samhæfa aðgerðir, hafa tímasett markmið, skipta verkum, deila ábyrgð og tryggja fjármagn. Fyrirsjáanlegri aukningu verður að gefa sérstakan gaum og mæta með markvissum aðgerðum.

Við viljum að árangur á Íslandi sé framúrskarandi, bæði varðandi forvarnir og árangur tengdan krabbameinum, þannig að líf fólks með krabbamein og að lokinni meðferð verði eins gott og mögulegt er.

Það gildir einu hvort litið er til forvarna, meðferða, endurhæfinga eða þjónustu að lokinni krabbameinsmeðferð, alltaf þarf að vinna gegn ójöfnuði. Viðeigandi þjónusta og úrræði þurfa að vera tiltæk, aðgengileg og hagkvæm fyrir alla notendur.

Það er Krabbameinsfélaginu tilhlökkunarefni að vinna með stjórnvöldum á markvissan hátt að því að fækka í hópi þeirra sem greinast með krabbamein, draga úr dauðsföllum af völdum krabbameina og bæta líf fólks með og eftir krabbamein og aðstandenda þess. 


Fleiri nýjar fréttir

30. maí 2023 : Bylting - hálfur milljarður til krabbameinsrannsókna

Vísindasjóður Krabbameinsfélagsins hefur frá stofnun sjóðsins árið 2015 styrkt 41 krabbameinsrannsókn um samanlagt 384 miljónir króna. Næsta úthlutun úr sjóðnum verður í júní næstkomandi.

Lesa meira

30. maí 2023 : Krabbameinsskimanir – mikið fyrir lítið

Áratugir eru síðan skimanir fyrir legháls- og brjóstakrabbameini voru teknar upp á Íslandi. Þær hafa fyrir löngu sannað gildi sitt þó þær veiti aldrei fullkomna vörn. Konur hér á landi hafa með afgerandi hætti sýnt að þær kunna að meta aðgengi að þeim.

Lesa meira

30. maí 2023 : Á Ís­landi greinast um 1800 manns á hverju ári með krabba­mein

Þeir gætu verið færri. Þó að ekki sé hægt að koma í veg fyrir öll krabbamein sýna rannsóknir að áhættuþættir margra krabbameina tengjast lífsstíl. Með bættri lýðheilsu þjóðar er hægt að fækka verulega ákveðnum krabbameinum.

Lesa meira

28. maí 2023 : Lokað 30. maí í ráðgjafarþjónustu vegna vinnufundar ráðgjafarteymis

Lokaða verður hjá ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins þriðjudaginn 30. maí vegna vinnufundar ráðgjafarteymis. Hægt er að senda fyrirspurnir og erindi á radgjof@krabb.is og er þeim svarað eins fljótt og hægt er.

Lesa meira

25. maí 2023 : Bjóðum Brakkasamtökin velkomin í hópinn

Á aðalfundi Krabbameinsfélagsins var staðfest ákvörðun stjórnar um aðild Brakkasamtakanna að Krabbameinsfélagi Íslands. Krabbameinsfélagið fagnar ákvörðun aðalfundarins og býður Brakkasamtökin velkomin í hópinn.

Lesa meira

Var efnið hjálplegt?