Sigriður Sólan Guðlaugsdóttir 1. feb. 2020

Áfengi getur valdið krabbameini

  • Laufey Tryggvadóttir talar við Sigmund Erni Rúnarsson á Hringbraut.

Vitað er að aukið aðgengi að áfengi gengur þvert á hagsmuni lýðheilsu þjóðarinnar og að það verður til þess að krabbameinstilfellum fjölgar. 

Áfengisfrumvörp hafa ítrekað verið lögð fyrir Alþingi, þar sem markmiðið er að afnema einkaleyfi ríkisins á smásölu áfengis. Krabbameinsfélagið hefur gert alvarlegar athugasemdir við þessi frumvörp. 

Áfengi veldur 5% af öllum brjóstakrabbameinum á Norðurlöndunum og 3% af krabbameinum í ristli og endaþarmi og samband er á milli áfengisneyslu og krabbameina í munnholi, koki, barkakýli, vélinda og lifur.

Laufey Tryggvadóttir, deildarstjóri hjá Krabbameinsfélaginu, segir að tengsl áfengis og krabbameina hafi verið þekkt í um þrjá áratugi, en vegna þess hve áfengi er mikill hluti af menningu þjóðarinnar vilji fólk helst ekki heyra af því. Tengsl brjóstakrabbameins við áfengi og krabbamein í ristli og endaþarmi eru til dæmis vel þekkt. 

„Sú mýta er lífseig að eitt glas á dag sé hjartastyrkjandi, en stór rannsókn sem birtist nýlega í læknatímaritinu Lancet sýnir fram á að enginn lágmarksskammtur af áfengi er hlutlaus eða hollur. Áfengisneysla byrjar strax að hafa áhrif og veldur þremur milljónum dauðsfalla á heimsvísu á ári,“ segir Laufey. 

Hún segir að ekki þurfi að hætta að neyta áfengis í hófi, en aldrei eigi að fá sér í glas til þess eins að bæta heilsuna. 

Neysla áfengis eykst með batnandi efnahag 

Umræða um að leyfa einnig sölu á áfengi í sérverslunum kemur reglulega upp. Svíar komust að þeirri niðurstöðu að áfengistengd dauðsföll vegna krabbameina myndu aukast um 18% ef salan færi fram í sérverslunum og enn meira ef hún færi einnig fram í almennum verslunum. Laufey segir að þessi skilaboð þurfi að berast fulltrúum okkar á Alþingi. 

Í nýlegri rannsókn sem birt var í Lancet, kom fram að þriðjungur jarðarbúa neytir áfengis, að rekja megi þrjár milljónir dauðsfalla árlega til drykkjunnar og að krabbamein eru þar í efsta sæti hjá einstaklingum yfir 50 ára. Athyglisvert er að neyslan eykst með batnandi efnahag og þjóðfélagsstöðu og þess vegna er spáð auknum heilsufarsvandamálum í löndum sem eru að bæta efnahagsstöðu sína, ef ekki verður brugðist við. 

Samfélagsleg ábyrgð og stefna í lýðheilsumálum 

Í september 2016 kynnti velferðarráðuneytið stefnu í lýðheilsu og forvörnum, þar sem eitt af markmiðunum var að draga úr áfengisog vímuefnaneyslu á meðal ungs fólks. Í því sambandi var bent á að meðal virkra aðgerða er stýring á áfengisneyslu með verði, einkasölu ríkja og háum aldursmörkum til áfengiskaupa og þess var getið að stefnan væri í samræmi við stefnu Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (WHO) til 2020. 

„WHO hefur bent á að áhrifaríkustu leiðirnar til að draga úr áfengisneyslu séu allar á valdi stjórnvalda og felist í takmörkun á framboði áfengis, verðstýringu og banni við áfengisauglýsingum. Vonandi ber Alþingi Íslendinga gæfu til að fara ekki í öfuga átt við lýðheilsustefnu, heldur beini kröftum sínum í farveg sem eflir heilsu, velferð og hamingju landsmanna,“ segir Laufey.

Greinin birtist í Blaði Krabbameinsfélagsins 2020.


Fleiri nýjar fréttir

24. apr. 2024 : Fundarboð: Aðal­fundur Krabba­meins­félagsins

Hér með er boðað til aðalfundar Krabbameinsfélagsins sem fer fram laugardaginn 25. maí kl. 13 í húsnæði félagsins að Skógarhlíð 8, Reykjavík.

Lesa meira

16. apr. 2024 : Krabba­meins­skráning á Íslandi í 70 ár - Afmælis­málþing

Í tilefni af 70 ára afmæli krabbameinsskráningar á Íslandi býður Krabbameinsfélagið til afmælismálþings.

Lesa meira

16. apr. 2024 : Með þínum stuðningi getum við gert svo ótal margt!

Krabbameinsfélagið þakkar öllum þeim fjölmörgu sem lögðu félaginu lið í Mottumars, árverkni- og fjáröflunarátaki félagsins, í ár. Við erum hrærð yfir þeirri velvild, samkennd og hlýju sem við fundum svo vel fyrir. Öll starfsemi félagsins er rekin fyrir sjálfsaflafé og því er stuðningur almennings og fyrirtækja forsenda fyrir starfinu.

Lesa meira

12. apr. 2024 : Saga Ómars Einarssonar

Ómar fékk krabbamein í háls, árið 2008, á sama tíma og Geir H. Haarde blessaði Ísland. Hann var geislaður í upphafi og síðar skorinn. Í framhaldinu var honum bent á að hitta Ragnar Davíðsson, formann félagsins Ný rödd, sem er eitt af aðildarfélögum Krabbameinsfélagsins. Ragnar hafi hjálpað sér og öðrum mikið.

Lesa meira

8. apr. 2024 : Frábær þátttaka í Skegg­keppni Mottu­mars 2024

Þátttakendur í Skeggkeppni Krabbameinsfélagsins þetta árið voru 360 talsins og alls söfnuðust rétt rúmlega 7,3 milljónir króna. Krabbameinsfélagið þakkar öllum þeim sem tóku þátt og öllum sem styrktu.

Lesa meira

Var efnið hjálplegt?