Baráttan gegn krabbameinum ber árangur
Nýgengi og dánartíðni af völdum krabbameina lækka
Í stað stöðugrar hækkunar eins og áður var, hafa líkur hvers einstaklings á að fá krabbamein lækkað síðustu árin og sama gildir um dánartíðni á hverja 100.000 íbúa.
Myndin sýnir breytingar á nýgengi og dánartíðni fyrir öll krabbamein saman, skipt eftir kynjum. Með aldursstöðlun hefur verið leiðrétt fyrir breytingum á aldurssamsetningu þjóðarinnar og eru tölurnar sýndar sem fimm ára hlaupandi meðaltöl.
Orsakir þessarar jákvæðu þróunar eru margvíslegar og má þar nefna forvarnir gegn reykingum, heilsusamlegra mataræði, skipulega leit að krabbameinum á byrjunarstigum og miklar framfarir í meðferð krabbameinssjúklinga.
Vegna hækkandi meðalaldurs og fólksfjölgunar fjölgar einstaklingum sem greinast
Nú greinast árlega um 1.500 manns með krabbamein, en spáð er að eftir 15 ár muni greinast árlega um 400 manns til viðbótar, sem er hátt í 30% aukning.
Því mun álagið á heilbrigðiskerfið vegna krabbameina aukast jafnt og þétt þrátt fyrir að líkur hvers einstaklings á að fá krabbamein séu farnar að lækka. Ástæðan er fjölgun Íslendinga og hækkandi meðalaldur, en líkur á að fá krabbamein aukast með aldrinum.
Horfur batna stöðugt
Í árslok 2015 voru á lífi tæplega fjórtánþúsund einstaklingar sem greinst höfðu með krabbamein; um 6.200 karlar og 7.800 konur.
Fyrir fimmtíu árum létust 50%-70% nýgreindra einstaklinga innan fimm ára en nú lifa tveir af hverjum þremur í að minnsta kosti fimm ár og meiri hlutinn læknast. Enn eru horfur að batna, t.d. hækkaði hlutfall þeirra sem lifðu eftir að hafa greinst með krabbamein um 13 prósentustig hjá konum og 15 prósentustig hjá körlum á síðustu fimmtán árum.
Helstu krabbamein, árlegur meðaltalsfjöldi síðustu fimm ár
| Konur | Fjöldi |
|---|---|
| Brjóstakrabbamein | 208 |
| Lungnakrabbamein | 93 |
| Krabbamein í ristli og endaþarmi | 72 |
| Húðmein, önnur en sortuæxli | 49 |
| Krabbamein í legi | 33 |
| Karlar | Fjöldi |
|---|---|
| Blöðruhálskirtilskrabbamein | 208 |
| Krabbamein í ristli og endaþarmi | 83 |
| Lungnakrabbamein | 82 |
| Krabbamein í þvagvegum og þvagblöðru | 63 |
| Húðmein, önnur en sortuæxli | 52 |
Nánari upplýsingar veitir Laufey Tryggvadóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsskrár Krabbameinsfélags Íslands í síma 690 3766 (laufeyt@krabb.is).
