Alþjóðadagur gegn tóbaki 31. maí 2016. - Búið ykkur undir einsleitar umbúðir
Meira en 37 000 einstaklingar á Norðurlöndunum deyja á ári af völdum sjúkdóma sem rekja má til tóbaks.
Árlega látast 37 800 einstaklingar á Norðurlöndunum af völdum sjúkdóma sem rekja má til tóbaksnotkunar og á heimsvísu deyja sex milljónir manna (1) og margir þeirra deyja af völdum krabbameins.
Í dag, á alþjóðadegi gegn tóbaki, setja norrænu krabbameinsfélögin fram sameiginlegt markmið um að koma í veg fyrir að unglingar ánetjist tóbaki. Norrænu krabbameinsfélögin kalla eftir innleiðingu á einsleitum umbúðum á öllum Norðurlöndunum.
Af hverju einsleitar umbúðir?
Með einsleitum umbúðum er sjónum beint að unglingum því alþjóðlegar rannsóknir sýna öfugt samband milli einsleitra umbúða og algengi sígarettureykinga. Einsleitar umbúðir felast í því að vörumerki framleiðanda verði afmáð af pakkningum tóbaks og þær hafðar í einum lit og letur staðlað. Ástralía varð fyrsta landið árið 2013 til að innleiða einsleitar umbúðir, og þeir hafa sannað að einsleitar umbúðir bera árangur (2).
Sýnt hefur verið fram á með alþjóðlegum rannsóknum að einsleitar umbúðir hafa marga kosti:
- Þær eru taldar minna aðlaðandi, sérstaklega meðal ungs fólks.
- Þær eru álitnar vera verri að gæðum og bragði.
- Með þessu móti er hægt að gera varúðarmerkingar meira áberandi.
- Þær gera tóbak minna áberandi á almennum vettvangi.
- Þær koma í veg fyrir að fólk byrji að reykja og hvetja aðra að einhverju leyti til að hætta að reykja.
Með því að fara að fordæmi Ástralíu og nú nýlega einnig löndum svo sem Bretlandi, Írlandi og Frakklandi, höfum við trú á að einsleitar umbúðir verði árangursríkasta tækið sem við höfum til að koma í veg fyrir að ungt norrænt fólk ánetjist tóbaki.
Ákall til aðgerða
Í 11. og 13. grein sáttmála Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar um tóbaksvarnir (WHO Framework Convention on Tobacco Control (WHO FCTC)) er aðildarlöndum ráðlagt að íhuga að innleiða einsleitar umbúðir. Fjöldi landa eru á lokastigum að taka upp lög um einsleitar umbúðir. Nú er kallað eftir einsleitum umbúðum á öllum Norðurlöndunum.
Tóbakslaus Norðurlönd
Tóbaksnotkun er meginorsök krabbameins. Nú reykja meira en 3,5 milljónir á Norðurlöndunum . Norrænu krabbameinsfélögin vinna öll saman að tóbakslausu samfélagi. Alls staðar á Norðurlöndunum hefur verið gefin út skýr yfirlýsing um tóbakslaust samfélag. Ef við ætlum að ná árangri í að útrýma tóbaksnotkun þurfum við að horfa til nýrra og árangursríkra leiða.
Norrænu krabbameinsfélögin trúa því að einsleitar umbúðir séu mikilvægt skref sem færir okkur nær tóbakslausum Norðurlöndum.
Heimildir
(1) Tobacco related Deaths in the Nordic countries: Norway 6600, Sweden 12 000, Denmark 13 900, Finland 5 000, Iceland 200, Faeroe Island 110.
